DEVLET, SEÇME HAKKININ ÖNÜNDEKİ ENGELLERİ KALDIRMADIĞI İÇİN GENEL SEÇİMLERDE YÜZLERCE HATTA BİNLERCE KADIN OY KULLANAMAYACAK!
YÜKSEK SEÇİM KURULUNA SORDUK…
- Sığınaklarda/Kadın Konukevlerinde kalan kadınların oy kullanma hakkını güvence altına almak için ne tür önlemler alınmıştır?
“Bir çalışmamız YOK” dediler.
Yüzlerce kadın seçme hakkını kullanamayacak!
Oysa TBMM’de bir soru önergesine verilen yanıtta 2013 yılında yaklaşık 1600 kadının sığınaklarda kaldığı belirtilmiştir. Bu sayının 2015 yılında daha fazla olduğunu tahmin etmek zor değil. Devlet sığınakta kalan kadınları yurttaş olmaktan çıkarmak değil, güvenliklerini garanti altına alarak oy kullanma haklarını sağlamak zorundadır.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesindeki bakım kurumlarında bulunan seçmenlerin oy kullanma hakkını güvence altına almak için ne tür önlemler alınmıştır?
“Bakım kurumlarında bulunanlar bulundukları bakım kurumlarında kurulacak sandıklarda oy kullanabilmektedirler” dediler.
Oysa Devlet ve özel bakım kurumlarında oy kullananların oylarını bağımsız iradeleriyle verebilmelerine, verdikleri oyların gizliliğinin nasıl sağlanacağına, kurum yöneticilerinin seçmenlerin tercihlerini belirleyecek uygulamalardan uzak durmalarına, bu sandıklardan çıkan sonuçların kurumlarda yaşamlarını sürdüren insanlar için olumsuz sonuçlar yaratmasının önüne nasıl geçileceğine ilişkin bir bilgi alamadık.
- Aşağıdaki grupların oy kullanma hakkının tam olarak güvence altına alınmasını sağlamak için sandık yerlerine erişim, oy kullanma yerlerinin belirlenmesi ve düzenlenmesi, bağımsız ve gizli oy hakkının güvencesi bakımından ne tür önlemler alınmıştır?
- Ortopedik engelliler
- Görme engelliler
- Kronik hastalığı olup evde tedavi gören kadın ve erkekler
- Hastanelerde tedavi gören hastalar ve yakınları/refakatçiler (kadınlar ve erkekler bakımından)
- Okumaz-yazmaz kadınlar
- Yaşlı kadın ve erkekler
“Web sitemize bakın” dediler.
Baktık! Bir dizi genelge[1] bulduk. Biz uygulama sorduk, onlar mevzuata yönlendirdi. Ancak mevzuatın nasıl uygulanacağına, uygulamanın nasıl denetleneceğine, seçmenlerin genelgede yer alan yasaklanmış müdahalelerle karşılaştığında nereye şikâyet edeceğine ilişkin bir yanıt bulamadık.
- Seçmenlere yönelik eğitim programları var mıdır? Varsa, bu eğitimlere ayrılan bütçe ne kadardır?
“Web sitemize bakın” dediler.
Baktık! Okuma yazmazlar, anadili Türkçe olmayanlar, görme engelliler, mevsimlik tarım işçileri ve aileleri için ne yapıldığını bulamadık. Ayrıca bütçeyi de göremedik. Nasıl oy vereceklerini, haklarının ne olduğunu, genelgelerde yazan kurallar hakkında ne kadar bilgilendirildiklerini hiç öğrenemedik.
Oysa TÜİK’in 2012 verilerine göre Türkiye’de 2012 yılında okuma yazma bilmeyen 15 yaş üstü kadın oranı %8.3’tür. Bu oranın büyük bir bölümünün oy verme yaşının üstünde olduğu açıktır.
- Seçmenlere yönelik bilgi materyallerinin herkes için erişebilirliğinin sağlanması konusunda hangi önlemler alınmıştır?
“Web sitemize bakın” dediler.
Baktık! Web sitesi görme ve işitme engelliler için uyarlanmış. Çok sevindik, internet kullanabilen engelli seçmenler adına. Sonra içimize dert oldu, internete ve internet erişimine sahip olmayan engelliler için bir tedbir geliştirilmemiş olmasına. Üzüldük, “Internetin yoksa sen de unut, ben de unuttum” politikasına…
- Seçmen bilgilendirme kampanyaları var mıdır? Varsa, bu kampanya için ayrılan bütçe ne kadardır?
“Web sitemize bakın” dediler.
Baktık! Ama bütçeyi bulamadık.
- Son genel/yerel seçimlerden bu yana seçmen kütük kayıtlarındaki artış oranı (cinsiyet, engellik durumu ve okumaz yazmazlar bakımından) nedir?
“Web sitemize bakın” dediler.
Baktık! Ama ayrıştırılmış veri bulamadık.
- Oy verme işleminin ardından, oy kullananlara yönelik istatistik üretilirken cinsiyet ve engellilik durumlarının da göz önünde bulundurulmasına dair hangi tedbirler alınmıştır?
“Web sitemize bakın” dediler.
Baktık! Ama bulamadık. Kadın adayları tespit edebilmek için tek tek saymak zorunda kaldık. Engelli adayları hiç bulamadık.
ARAMAYA DEVAM EDİYORUZ; SORMAYA DA !
KadınKoalisyonu
7 Mayıs 2015
[1] 135 nolu genelge:
MADDE 32- Görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar o seçim çevresi seçmeni olan ve o sırada sandık alanında bulunan akrabalarından birinin, akrabası 12 / 21 yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilirler. Bir seçmen birden fazla engelliye yardım edemez (298/93-2). Sandık kurulu başkan veya üyeleri, engelli seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremez, oy kullanma sırasında yardım edemez. Okuma – yazma bilmeyen seçmenlerin oy kullanmaları
MADDE 33- Okuma – yazma bilmeyen seçmenlere, oylarını kullanmaları konusunda başkaları tarafından sandık çevresinde yardım edilemez. Okuma – yazma bilmeyen seçmen, sorduğu ve istediği takdirde sandık kurulu başkanı, sadece birleşik oy pusulası üzerinde bulunan siyasi parti işaretlerinden hangisinin hangi partiye ait olduğunu veya bağımsız adaylara nasıl oy verileceğini açıklar. Sandık kurulu başkan veya üyeleri, okuma – yazma bilmeyen seçmenlere oy verme sırasında yardım etmek amacıyla oy verme yerine giremez; oy kullanma sırasında yardım edemez.
